Niet-bestaande instrumenten in fopopdrachten

In de vaktaal van de Boskoopse boomkwekers komt het woord "vuilraapmachine" voor. Het is een niet-bestaande machine die gebruikt zou worden bij het wieden van onkruid (plaatselijk "vuilrapen" genoemd). Bij wijze van grap wordt het woord gebruikt in de uitdrukking "ga de vuilraapmachine eens halen (bij de buurman)" tegenover onervaren jongelieden in de boomkwekerij. Het is een onzinnige opdracht, want het verwijderen van onkruid - zo weten alle boomkwekers - is bij uitstek een werkzaamheid die met de hand wordt verricht.

Ook in andere streken en beroepen worden groentjes vaak uitgestuurd op niet-bestaande zaken, zoals een "dakschaar", een "grasmik", een "mortelvork", "muizengareeltjes", "ooievaarskuitenvet", een "vierkantegatenboor", een "vliegenval", een "ovenschroef", een "plafondschaar", een "plintenladdertje", een "verdikschaaf" en een "vetschaaf".

Onze vraag aan u is tweeledig:

• Kent u nog meer niet-bestaande instrumenten waarop een groentje wordt afgestuurd?
• Worden de woorden voor die niet-bestaande instrumenten nu nog gebruikt of behoren ze definitief tot het folkloristische verleden?

Peter Burger
Universiteit Leiden

Rob Tempelaars
INL Leiden

Hieronder vindt u vier artikelen van Peter Burger, die eerder verschenen in Onze Taal in PDF. U kunt de bestanden openen in Adobe Reader. Dit programma kunt u hier gratis downloaden.

Onze Taal - Fopopdrachten 1
Onze Taal - Fopopdrachten 2
Onze Taal - Fopopdrachten 3
Onze Taal - Fopopdrachten 4